ඈන් ෆ්රෑන්ක් ප්‍රසිද්ධියට පත්වන්නේ දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී නාසි පාලනයෙන් සැඟවී සිටියදී ඇය විසින් ලියන ලද ‘The Diary of Anne Frank’ දිනපොත සඳහාය . ඇය ඇම්ස්ටර්ඩෑම් හි ඇගේ පවුලේ අය සමඟ පොත් කුටියක් පිටුපස සැඟවී සිටීමට වසර ගණනාවකට පෙර ලුහුබදින්නන්ගෙන් පලායාම ආරම්භ විය. ඇය මුලින් උපත ලැබුවේ 1929 ජර්මනියේ යුදෙව් පවුලක ය. 1933 දී නාසීන් බලයට පත් වූ විට රටින් පලා යාම වඩාත් සුදුසු බව ඇගේ පියා ඔටෝ ෆ්රෑන්ක් තීරණය කළේය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඈන් නෙදර්ලන්තයේ විදේශිකයෙකු ලෙස හැදී වැඩුණි.
කෙසේ වෙතත්, 1940 දී නාසීන් නෙදර්ලන්තය ආක්‍රමණය කළ අතර එය තවදුරටත් ආරක්ෂිත නොවීීය. නාසීන් 1942 දී ඔවුන්ගේ වැඩ කඳවුරට වාර්තා කරන ලෙස ඈන්ගේ සහෝදරියට නියෝග කළ විට, පවුලම සැඟවී සිටියේය. 1944 දී ඔවුන් සොයා ගන්නා තෙක් ඔවුන් පොත් පෙට්ටියක් පිටුපස සැඟවී සිටියහ. මෙම සැඟවී සිටි කාලය තුළ ඈන් ඇගේ දිනපොත ලියා ඇත. ඛේදජනක ලෙස, ඈන්ගේ පියා හැර ෆ්රෑන්ක් පවුලේ සියලුම සාමාජිකයන් නාසි කඳවුරුවල මිය ගියහ. නමුත් ඇගේ දිනපොත සඟවා තිබූ අතර ඇගේ පියා එය යුද්ධයෙන් පසුව ප්‍රකාශයට පත් කළේය.
වෙනත් යුදෙව් සමූලඝාතන දිනපොත්
අනෙකුත් යුදෙව්වන් නාසීන් ලුහුබැඳ ගොස් සැඟවී සිටියදී දිනපොත් ලිවීය. පහත කතා කියවීමෙන් චිත්තවේගීයව කැළඹෙන බව මතක තබා ගන්න.
- එට්ටි හිලෙසම් (1914 – 1943) නාසි පාලනය යටතේ ලන්දේසි යුදෙව්වෙකු ලෙස ඇයගේ භයානක ජීවිතය විස්තර කරන දිනපොතක් තබා ඇත. ඇය අවුෂ්විට්ස්හිදී මිය ගියාය.
- මිරියම් චෙකෝව් (1924-1942) යනු 15-හැවිරිදි යුදෙව් සමූලඝාතන වින්දිතයෙකි, ඇය 1939 දී රැඩොම්ස්කෝ ගෙටෝ හි ඇගේ ජීවිතය පිළිබඳ පෞද්ගලික දිනපොතක් ලිවීමට පටන් ගත්තාය. 1942 දී ඇගේ මරණයට පෙර එය ලියා අවසන් විය.
- රුට්කා ලැස්කියර් (1929-1943) යනු පෝලන්තයේ සිදු වූ සමූලඝාතන සමයේදී ඇගේ ජීවිතයේ මාස තුනක කාලය විස්තර කරන යුදෙව් පෝලන්ත දිනපොත් ලියන්නියකි. නාසීන් ඇයව අවුෂ්විට්ස්හිදී ඝාතනය කළේ වයස අවුරුදු දාහතරේදීය.
- තරුණ චෙකොස්ලොවැකියානු යුදෙව්වෙකු වන වීරා කොනෝවා (1929 – 1942), ඇය පිටුවහල් කිරීමට සහ නාසි සමූල ඝාතන කඳවුරු තුළ ඝාතනය කිරීමට පෙර නාසි ආක්‍රමණය අතරතුර ඇයගේ හැඟීම් සහ සිදුවීම් පිළිබඳව දිනපොතක් ලියා ඇත.
ලුහුබැඳ ගිය – ඓතිහාසික යුදෙව් යථාර්ථයක්
හානියක් කිරීමට උත්සාහ කරන ලුහුබදින්නන්ගෙන් පලායාම සිදුවීම සමූලඝාතන සමයේදී පමණක් නොව, ඉතිහාසය පුරාම යුදෙව් අත්දැකීම්වල කොටසක් විය. එය ආරම්භ වූයේ ජාතියේ මුල් දිනවල යාකොබ් තම ජීවිතය නැති කරන බවට තර්ජනය කළ ඒසව්ගෙන් පලා ගිය අවස්ථාවේදීය. ඊළඟ ශතවර්ෂවලදී, ලුහුබැඳ ගිය අයගෙන් පලා යාම යාකොබ්ගෙන් පැවතෙන්නන්ට සදාකාලික යථාර්ථයක් විය.
යේසුස්ගේ ළමා කාලය: ලුහුබැඳීම සහ සැඟවීම
මේ සම්බන්ධයෙන්, ශුභාරංචිය තුළ, යේසුස් ඉපදීමෙන් ටික කලකට පසු, ඈන් ෆ්‍රෑන්ක්ගේ පවුලට සිදු වූවාක් මෙන් වෙනත් රටකට පලා යාමට සිදු වූ බව සොයා ගැනීම පුදුමයක් නොවේ.
නැඟෙනහිර සිට පැමිණි මැගී ජේසුස් වහන්සේ වෙත ගොස් මහා හෙරොද් පිළිබද පුදුම සහගත විශ්වාස කළ නොහැකි දෙයක් නිර්මාණය කල ආකාරය මතෙව් වාර්තා කරයි .
12 තවද හෙරොද් වෙතට නැවත නොයන ලෙස දෙවියන්වහන්සේ විසින් ස්වප්නයකින් දන්වනු ලැබ, ඔව්හු අන් මගකින් තමුන්ගේ රටට ගියෝය.
ඊජිප්තුවට පලා යාම
13 ඔවුන් ගිය කල්හි ස්වාමීන්වහන්සේගේ දූතයෙක් ස්වප්නයකින් යෝසෙප්ට පෙනී: නැගිට ළදරුවාද උන්වහන්සේගේ මෑණියන්ද රැගෙන මිසරයට පලා ගොස්, මා නුඹට කියන තුරු එහි සිටින්න. මක්නිසාද හෙරොද් ළදරුවා විනාශකරන්ට සොයනවා ඇතැයි කීවේය.
14 ඔහු නැගිට රාත්‍රියෙහි ළදරුවාද උන්වහන්සේගේ මෑණියන්ද රැගෙන මිසරයට ගොස්, 15 හෙරොද්ගේ මරණය දක්වා එහි සිටියේය. මෙසේ වූයේ: මිසරයෙන් මාගේ පුත්‍රයා කැඳවාගතිමියි කියා ස්වාමීන්වහන්සේ විසින් අනාගතවක්තෘ කරණකොටගෙන කියනලද කීම සම්පූර්ණවන පිණිසය.
16 එකල හෙරොද් ශාස්ත්‍රවන්තයන් විසින් තමා රවටනු ලැබූ බව දැක, ඉතා උදහස්ව, ඔවුන්ගෙන් හරියාකාර දැනගත් කාලයේ හැටියට, මනුෂ්‍යයන් යවා, බෙත්ලෙහෙම්හිද එහි සියලු සීමාවලද සිටි දෑවුරුදු වයස්වූද ඊට බාලවූද සියලු පිරිමි දරුවන් මැරෙවුවේය. 17 එවිට අනාගතවක්තෘ යෙරෙමියා කරණකොටගෙන කියන ලද දේ ඉටු විය:
18 එකල: හැඬීමේද බොහෝ වැලපීමේද හඬක් රාමාහි ඇසුණේය; රාඛෙල් ඇගේ දරුවන් ගැන අඬමින්, ඔවුන් නැති නිසා සැනසෙන්ට නොකැමතිවූවායයි
නාසරෙත් වෙත නැවත පැමිණීම
19 නුමුත් හෙරොද් මැරුණායින් පසු, බලව, ස්වාමීන්වහන්සේගේ දූතයෙක් මිසරයෙහිදී ස්වප්නයකින් යෝසෙප්ට පෙනී:20 නැගිට ළදරුවාද උන්වහන්සේගේ මෑණියන්ද රැගෙන ඊශ්‍රායෙල් දේශයට යන්න. මක්නිසාද ළදරුවාගේ ජීවිතය නසන්ට සෙවූ අය මළෝයයි කීවේය.
Matthew 2:12-2321 එවිට ඔහු නැගිට ළදරුවාද උන්වහන්සේගේ මෑණියන්ද රැගෙන ඊශ්‍රායෙල් දේශයට ආවේය.
22 එහෙත් අර්කෙලාවුස් තමාගේ පියවූ හෙරොද් වෙනුවට යුදෙව්වෙහි රජකම් කරන බව ඔහු අසා, එහි යන්ට භයව, දෙවියන්වහන්සේ විසින් ස්වප්නයකින් දන්වනු ලැබ, ගලීලයේ පළාත්වලට ගොස්,23 නාසරෙත් නම් නුවරට පැමිණ, එහි වාසයකෙළේය. මෙසේ වූයේ: උන්වහන්සේ නාසරියයෙක්යයි කියනු ලබනසේකැයි අනාගතවක්තෘවරුන් කරණකොටගෙන කියනලද කාරණාව සම්පූර්ණවන පිණිසය.
ජේසුස් වහන්සේගෙන් තර්ජනයට ලක් වූ හෙරොද් රජු සහ මායාකාරියන් තමා අභිබවා ගිය නිසා කෝපයට පත් වූ හෙරොද් රජු බෙත්ලෙහෙමේ සියලුම පිරිමි ළමයින් මරා දැමීමට සැලසුම් කළ ආකාරය මතෙව් වාර්තා කරයි. ඔහු බලාපොරොත්තු වූයේ යේසුස්ව ලේ වැගිරීමෙන් මරා දැමීමටයි. නමුත් ජේසුස් වහන්සේගේ දෙමාපියන් මිනීමරු තර්ජනයකින් බේරීමට මධ්‍යම රාත්‍රියේ පලා ගොස් ඈන් ෆ්රෑන්ක් මෙන් විදේශ රටක සැඟවී ජීවත් විය.
… මහා හෙරොද්ගෙන්
මහා හෙරොද් නම් දක්ෂ, නමුත් අනුකම්පා විරහිත රජු, ක්‍රි.පූ. 37 – 4 දක්වා රෝම අධිරාජ්‍යයා යටතේ යුදෙව්ව පාලනය කළේය. ක්‍රි.පූ. 63දී රෝමවරුන් යෙරුසලම යටත් කර ගත් විට, හෙරොද්ගේ පියා ඇන්ටිපර් මුලිකත්වය ලබාගෙන තිබුණි. ඔහු රෝම අනුග්‍රහය ලබාගෙන යුදෙව්වේ රජ බවට පත් විය. හෙරොද් තම පියාගෙන් සිංහාසනය උරුම කර ගත් අතර ඔහුගේ තනතුර ශක්තිමත් කර ගැනීම සඳහා බොහෝ කුමන්ත්‍රණ උපායශීලීව මෙහෙයවීය. ඔහු විශ්මය ජනක ගොඩනැගිලි ව්‍යාපෘති සඳහා අනුග්‍රහය දැක්වු අතර, ඒවායින් බොහොමයක් අද ඊශ්‍රායලයේ විශාල සංචාරක ආකර්ෂණ ස්ථානවල නටබුන් අතර වේ. මසාදා සහ සිසේරිය යනු ඔහුගේ ගොඩනැඟිලි ක්‍රියාකාරකම්වල ඓතිහාසික සන්ධිස්ථාන ලෙස පවතින ජනප්‍රිය ඊශ්‍රායල සංචාරක ආකර්ෂණ ස්ථාන දෙකකට උදාහරණ වේ. එහෙත්, ඔහුගේ වඩාත්ම දැවැන්ත ව්‍යාපෘතිය වූයේ ජෙරුසලමේ දෙවන දේවමාළිගාව නැවත ගොඩනැඟීමයි. ඔහු එය ගොඩනැගුවේ රෝම අධිරාජ්‍යය පුරා ඇති සියලුම ව්‍යුහයන්ට තරඟ කිරීමට ය. අළුත් ගිවිසුමේ ‘පන්සලක්’ ගැන සඳහන් වන සෑම විටම එය හෙරොද් විසින් ගොඩනඟන ලද මෙම දේවමාළිගාව ගැන සඳහන් කරයි.
Berthold Werner, Public domain, via Wikimedia Commons
හෙරොද්ගේ අනුකම්පා විරහිත බව ඉතිහාසඥ ජොසීෆස් විසින් මනාව ලේඛනගත කර ඇත. ඔහුගේ භාර්යාවන් සහ දරුවන් කිහිප දෙනෙකුගේ ද්‍රෝහීකම ගැන සැක කළ විට ඔවුන් ඝාතනය කළ අතර, ඔහු තම යටත්වැසියන්ගේ ලේ වැගිරීමට කිසිවිටෙක පසුබට නොවීය. හෙරොද්ගේ ම්ලේච්ඡ ක්‍රියාවන් වාර්තා කළ සියල්ලන් අතරින් මැතිව්, බෙත්ලෙහෙමේදී ඔහු ළදරුවන් ඝාතනය කිරීම ගැන සඳහන් කරන එකම තැනැත්තා වුවද, මෙම ක්‍රියාවන් ඔහු ගැන අප දන්නා දෙයට සම්පූර්ණයෙන්ම අනුකූල වේ.
නිර්භීත උපකල්පනය: යේසුස් ඊශ්‍රායල ජාතිකයකු ලෙස
මහා හෙරොද් ඒසව් හෙවත් යාකොබ්/ඊශ්‍රායෙල්ගේ සහෝදරයා ගෙන් පැවත එන ඒදොම් ජාතිකයෙකි. . මේ අනුව, මතෙව් යේසුස්ගේ ජීවිතයට එරෙහිව ඒදොම්වරුන්ගේ තර්ජනයක් වාර්තා කරයි.
මෙය මැතිව්ට මෙම සිදුවීම් තේරුම් ගත් ආකාරය හෙළි කිරීමට දොර විවර කරයි. ඔහු එසේ කරන්නේ යේසුස්ව අර්ථවත් කිරීමට ඔහු භාවිතා කරන රාමුව හෝ කාචය සැකසීමෙනි. අනාගතවක්තෘ හොෂෙයාගේ (ක්‍රි.පූ. 700) ඔහුගේ කෙටි උපුටා දැක්වීමෙන් (ඉහත යටින් ඉරි ඇඳ ඇති) අපට මෙය පෙනේ. හොසේයාගේ සම්පූර්ණ උපුටා දැක්වීම මෙසේය.
11 ඔව්හු ගේකුරුල්ලෙකු මෙන් මිසරයෙන්ද පරෙවියෙකු මෙන් අෂූර් දේශයෙන්ද වෙවුලමින් එන්නෝය. මම ඔවුන්ගේ ගෙවල්වල ඔවුන් වාසයකරවන්නෙමියි ස්වාමීන්වහන්සේ කියනසේක.
Hosea 11:1
හොෂෙයා මෙම වාක්‍යය ලිව්වේ මෝසෙස් යටතේ මිසරයෙන් පිටතට පැමිණි ඊශ්‍රායෙල් තරුණ ජාතියේ නික්මයාම සිහිපත් කිරීමටය . ජාතියේ ඉතිහාසයේ මුල් කාලයේදී නික්මයාම සිදු වූ බැවින් ඔහු ඊශ්‍රායලය දෙවියන්ගේ ‘දරුවා’ සහ ‘පුතා’ ලෙස නිරූපණය කළේය. නමුත් යේසුස් ඊජිප්තුවෙන් පිටතට පැමිණි විට මෙය ඔහුට අදාළ කිරීමට සුදුසු බව මතෙව් දකියි. එසේ කිරීමෙන්, යේසුස් යම් ආකාරයකින් සමස්ත ඊශ්‍රායෙල් ජාතියම මූර්තිමත් කරන බවට මතෙව් නිර්භීත උපකල්පනයක් ඉදිරිපත් කරයි. මතෙව්ගේ මතය අනුව යේසුස් ඊශ්‍රායලයේ පුරාවිද්‍යාව, ප්‍රධාන සැලැස්ම, ඉටු කිරීම හෝ සම්පූර්ණ කිරීම වේ. ඊශ්‍රායෙල් ජාතියේ අද්දැකීම් හැඩගස්වන රටාව යේසුස් සකස් කරයි.
උපකල්පනයට සහාය දක්වන ප්‍රදර්ශනයක්
මතෙව් ජේසුස් වහන්සේ සිය තරුණ අවධියේදී ඊජිප්තුවෙන් පිටතට පැමිණීම මෙයට සාක්ෂියක් ලෙස ඉදිරිපත් කරන්නේ එය ඊශ්‍රායලය එහි ජාතිකත්වයේ තරුණ අවධියේදී ඊජිප්තුවෙන් පිටතට යන ජාතික නික්මයාම සමඟ සහසම්බන්ධ වන බැවිනි. එමෙන්ම ඈන් ෆ්‍රෑන්ක්ගේ කතාවෙන් නිදසුන් වන පලායාමට සහ සැඟවීමට සිදුවීමේ ඉතිහාසය තුලින් සදාකාලික යුදෙව් අත්දැකීම, ජේසුස් වහන්සේගේ පියාසර කිරීම සහ සැඟවීම පිළිබඳ අත්දැකීමට සමාන වේ.
සහසම්බන්ධය ගැඹුරට යයි – ජාතියේ උදාව දක්වා. ඊශ්‍රායෙල් ලෙසද හඳුන්වනු ලබන යාකොබ්, ( ඔහුගේ සොහොයුරු ඒසව්ගෙන් ) පලා යාමට සහ සැඟවීමට බලකෙරුණු ආබ්‍රහම්ගේ වංශයේ පළමුවැන්නා බවට පත් විය . ඒදොම් ජාතික හෝ ඒසව්ගෙන් පැවත එන මහා හෙරොද්ගෙන් යේසුස්ට පලා යාමට සිදු විය. ඊශ්‍රායෙල්වරුන් ඒසව්ගෙන් පලා ගිය නිසා, ඔහුගේ පරම්පරාවට ඒසව්ගෙන් පැවතෙන්නන්ගෙන් පලා යාමට සිදු විය. මතෙව් ඉදිරිපත් කළ දෘෂ්ටි කෝණයෙන් ඊශ්‍රායෙල්වරුන් දෙදෙනාම ඒසව් වෙතින් පලා ගියහ.
යේසුස්ගේ ආශ්චර්යමත් උපත ඊසාක්ගේ ආශ්චර්යමත් උපතට සමාන බව අපි දුටුවෙමු . මෙහිදී ඔහුගේ හෙරොද් ගෙන් පලායාම යාකොබ් ඒසව් වෙතින් පලායාමට සමාන වන අතර, ඔහු ඊජිප්තුවේ සිට ඊශ්‍රායෙල් දේශයට නැවත පැමිණීම, මෝසෙස් යටතේ පොරොන්දු දේශයට යන ගමනට සමාන්තරව දක්වයි.
මැතිව්ගේ හිමිකම් තක්සේරු කිරීම
මැතිව් මොකක් හරි කරනවද? ඊශ්‍රායලය නමින් හැඳින්වෙන සම්පූර්ණ ව්‍යාපෘතිය ආරම්භ වූයේ දෙවියන් වහන්සේ ඒබ්‍රහම්ට දුන් පොරොන්දුව සමඟිනි
3 තවද ඔබට ආශීර්වාද කරන්නන්ට මම ආශීර්වාදකරන්නෙමි, ඔබට ශාපකරන්නාට මම ශාපකරන්නෙමි. පොළොවේ සියලු පවුල් ඔබ කරණකොටගෙන ආශීර්වාද ලබන්නෝයයි කීසේක.
Genesis 12:3
මෙය ඔබටත් මටත් දෙවියන්ගේ ආශීර්වාදය පිරිනමන බැවින් සහ යේසුස් වහන්සේ ආබ්‍රහම් හරහා පැමිණි බැවින් , මෙම චින්තනය ඔස්සේ තවදුරටත් විමර්ශනය කිරීම ප්‍රතිඵලදායක විය හැකිය. අපි මෙය මනසේ තබාගෙන යේසුස්ගේ ජීවිතය දිගටම කරගෙන යමු, ඊළඟට යුදෙව් විප්ලවවාදී සයිමන් බාර් කොච්බාගේ කාචය හරහා ඔහුට පෙර මාර්ගය සකස් කළ ජෝන් බැප්ටිස්ට් දෙස බලමු. අපි අපගේ විමර්ශනය මෙතැනින් අවසන් කරමු .